Samenvatting

Onze weg naar de Floriade 2022 begon in 2012. In dat jaar wijst de Nederlandse Tuinbouwraad Almere aan voor de organisatie van de wereldtuinbouwtentoonstelling. Een geweldig evenement om Almere verder op de kaart te zetten. Onze insteek? De Floriade als vliegwiel en voorbeeld voor de ontwikkeling van de groene en gezonde stad van de toekomst.
Vanaf het begin van deze raadsperiode hebben we de Floriade bestempeld als een belangrijke opgave. Het realiseren van de ambities op het gebied van duurzaamheid, economie, wonen en gezondheid zien we als een gezamenlijke opdracht. Tegelijkertijd is het een evenement dat niet zonder risico’s is. Het recente verzoek voor een extra bijdrage voor de inrichting van het Floriade terrein laat dit duidelijk zien. We hebben daarom gaandeweg ook onze plannen moeten bijstellen op veranderende omstandigheden.

In de afgelopen drie jaar is de Floriade zichtbaar geworden. Wat begon als een plan op papier wordt nu uitgevoerd. Aan het begin van deze raadsperiode zijn de belangrijke besluiten genomen over hoe het evenement en de stadswijk er uit komen te zien. Inmiddels zijn de eerste kavels opgeleverd en wordt er gewerkt aan de terreinontwikkeling. Door de coronacrisis ontstaat ook vertraging. We merken dat veel bedrijven afwachtend zijn in het sluiten van deals. Er is wel belangstelling maar veel bedrijven hebben het zwaar en de vooruitzichten zijn door de coronacrisis onduidelijk. Het vinden van sponsors is daarom lastig. We hebben daarom onze strategie aangepast en gaan op zoek naar meer kleine sponsors.
Ook door de stikstofproblematiek hebben we een deel van onze plannen moeten aanpassen. Zo proberen we onder andere om meer bezoekers met de trein naar Almere te laten komen dan met de auto. De bezoekers die met de trein komen kunnen dan gebruik maken van pendelbussen en of een bootverbinding vanaf de Esplanade om naar de Floriade te komen.
Tegelijkertijd is er deze raadsperiode ook goed nieuws te vertellen over de Floriade. Zo zijn er meerdere nationale en internationale deelnemers, waaronder grote landen als Frankrijk en Duitsland, is de A6 verbreed en is dit stukje snelweg het duurzaamste stukje snelweg van Nederland, heeft het Floriade Werkbedrijf al 89 werkzoekenden geplaatst, en is de aanbouw van de circulaire bruggen van cementloos beton bijna afgerond. Ook organiseren we activiteiten om in aanloop naar de Floriade Expo de duurzame, groene doelstellingen van Almere met Almeerders en partners in de stad te realiseren. Dit doen we onder de noemer de ‘Making of Floriade’. Ondanks de lockdown konden veel activiteiten gewoon door blijven gaan. Meer recent is in maart 2020 in samenwerking met Stad & Natuur het educatief programma FloriAlly gelanceerd. Dit is een lesprogramma voor leerlingen tussen de 4-14 jaar.

Duurzaamheid hoort bij Almere. In de geschiedenis van onze jonge stad heeft duurzaamheid altijd een rol gespeeld. Almere, opgezet als stad met veel water en groen in de buurt, als stad waar het daardoor goed wonen is.  Alleen al vanuit die historie zien wij dat duurzaamheid onderdeel is van alle portefeuilles.

We werken in deze raadsperiode aan meer verbinding van beleid op het gebied van duurzaamheid. We hebben daarom een Duurzaamheidsagenda geschreven. Met de Duurzaamheidsagenda, die samen met de stad is opgesteld, verbinden we de verschillende beleidsterreinen die werken aan duurzaamheid. Dit doen we omdat we vinden dat duurzaam werken normaal moet zijn in alles wat we doen.
We hebben in deze raadsperiode  in de organisatie gewerkt aan bewustzijn over duurzaamheid. Zo hebben we o.a. een duurzaamheidsparagraaf ingevoerd, werken we aan een handleiding voor duurzame gebiedsontwikkeling en werken we aan een grondstoffendepot. Dit depot moet helpen gebruikte grondstoffen in de stad op een andere plek week te gebruiken. In 2021 gaan we dit verder realiseren. Verder verduurzamen we contracten, bijvoorbeeld die rondom asfalt. Daarnaast werken we samen met het Energieloket Flevoland om voorlichting te kunnen geven over het besparen van energie, promoten we circulair ondernemerschap en hebben we aan een voedselstrategie.

Ook hebben we een visie ecologie opgesteld. Deze visie is in lijn met hoe Almere ontwikkeld is, waarbij natuur en stad geen gescheiden werelden zijn maar juist afhankelijk van elkaar. De wisselwerking tussen planten, bomen en dieren met hun omgeving is wat we met ecologie bedoelen. We willen hier rekening mee houden in de plannen over bijvoorbeeld het bouwen van huizen, de inrichting van buurten en het beheer van de openbare ruimte. Dit moet ervoor zorgen dat we de biodiin de stad verbeteren maar ook gebruiken.

Naast een visie ecologie hebben we ook een mobiliteitsvisie geschreven. Ook hier hebben we veel aandacht voor duurzaamheid. Almere heeft het goed voor elkaar met zijn grotendeels gescheiden vervoerssysteem.
Tegelijkertijd is verbetering mogelijk. In deze visie presenteren we onze ambities om te zorgen dat het vervoerssysteem van Almere van onderscheidende kwaliteit blijft. We investeren in knelpunten, schetsen hoe we met mobiliteit omgaan in een groeiende stad en laten zien wat we moeten doen om ons systeem te verduurzamen.

Ten slotte blijven we in deze periode werken aan een warmtetransitievisie. In 2018 waren wij één van de eerste gemeenten in Nederland die een warmtevisie vaststelden. In de Warmtevisie is voor de hele stad in beeld gebracht hoe wij Almere in de toekomst willen verwarmen op een duurzame manier die betaalbaar en betrouwbaar is voor onze inwoners. In het klimaatakkoord van 2019 is vastgelegd dat elke gemeente voor eind 2021 een door de raad vastgestelde warmtetransitievisie voor het “aardgasvrij maken” van de warmtevoorziening moet hebben. Hierbij bouwen wij voort op de Warmtevisie 2018. Deze vullen wij aan met nieuwe kennis en inzichten. Met de markt zijn wij bijvoorbeeldin gesprek over de mogelijkhedenv tot het vernieuwen en verduurzamen van het bestaande warmtenet in Almere Stad en Poort. Een andere belangrijke stap is het onderzoek naar een aardgasvrij Almere Haven. In dit onderzoek hebben wij de mogelijkheden onderzocht voor een warmtenet voor grote delen van Almere Haven. In de Warmte transitievisie 2021 nemen we de uitkomsten hiervan mee. Ook hebben we nadrukkelijk aandacht voor de betaalbaarheid, keuzevrijheid en uitvoerbaarheid.
Wij zullen in het derde kwartaal van 2021 een voorstel voor een warmtetransitievisie ter besluitvorming aan uw raad voorleggen.

Met het ouder worden van Almere zijn sommige delen van onze stad toe aan vernieuwing. In deze periode zijn we daarom begonnen om voor de binnenring van Almere Haven en het centrum van Almere Buiten hier over na te denken. We hebben vervolgens plannen gemaakt en voeren deze nu uit om deze gebieden toekomstbestendig te maken. Dit doen we met veel inwoners en partners in de stad. In Almere Haven ligt de focus daarbij op de binnenring, met als aandachtsgebieden het toekomstbestendig maken van het centrum en het versterken van de economische draagkracht. In Almere Buiten gaat de aandacht uit naar het afbouwen van het centrum, de profilering van de winkelcentra, parkeren en het organiseren van evenementen.

Met de aankoop van het voormalig politiebureau, de Bivak, in Almere Haven werd in 2018 de eerste zichtbare symbolische stap gezet in de vernieuwing van Almere Haven. Sindsdien zijn veel stappen gezet: de oprichting van het Havenverbond en een bedrijfsinvesteringszone, een breed gedragen toekomstplan voor Almere Haven 2040, de verbouwing van De Overloop, het festival Zomer in Haven, de aanpak van het Marktplein, de Skills Garden. Grote andere in het oog springende ontwikkelingen de komende tijd zijn o.a. de aanpak van de Havenkom. Met horecaondernemers is in de zomer van 2020 nagedacht over een ontwerp. De uitvoering van dit ontwerp start in 2021. Daarnaast kijken woningbouwcorporaties of sociale huurwoningen kunnen worden omgevormd. Dit doen we om  te zorgen voor goede verhouding. Tegelijkertijd blijven we werken aan het bouwen van nieuwe woningen in Haven en het tranformersen van kantoren tot woningen. Verder zijn we begonnen met de voorbereidingen voor nieuwbouw van de Meergronden. Dit vormt een belangrijk onderdeel van de kwaliteitsverbetering van Haven.

Ook in Almere Buiten-centrum trekken we met partners en inwoners op om deze gebieden toekomstbestendig te maken. In Almere Buiten is in overleg met de ondernemers, vastgoedbeleggers, woningcorporaties, het MBO College Almere en de visie Almere Buiten Centrum 2030 ‘Blinkt uit in de kleine dingen’ gemaakt. We werken nu aan de herinrichting van het Baltimoreplein. Dit moet leiden tot een kwaliteitsverbetering van Buiten-centrum. Als onderdeel van de herinrichting, ontwikkelen we het gebouw ExtraVert tot cultuurhuis. Hier zitten onder andere al de bibliotheek en het Erfgoedhuis, maar we willen dit graag verder ontwikkelen zodat het nog aantrekkelijker wordt. Andere ingrepen die we de afgelopen periode gedaan hebben zijn het opnieuw inrichten en vergroenen van het Globeplein, de parkeerplaats in Doemere.

We zien dat ons werk leidt tot verbetering. Verbetering van de fysieke omgeving maar ook verbetering en versterking van relaties met ondernemers. Toch we zijn voorlopig nog niet klaar, want eigenlijk is de vernieuwingsopgave voor Almere pas net begonnen.  We willen daarom ook leren van wat we nu doen om dit in de toekomst verder uit te breiden. We leren dat aanpak waarbij inwoners en ondernemers nauw betrokken en ook verantwoordelijk zijn daarbij essentieel is.  

Werkgelegenheid en ondernemerschap maken de stad vitaal. We investeren daarom in de economische ontwikkeling van Almere. Ons streven is dat elke Almeerder kans heeft op goed werk in en om Almere. Dit doen we aan de hand van de Economische Agenda. We willen daarin de specifieke kansen voor groei in vijf sectoren benutten: ICT-Tech, logistiek, circulaire economie en energietransitie, start-ups en scale ups en toerisme en recreatie. Om de juiste randvoorwaarden te bieden, werken we ook aan het verbeteren van de vestigingscondities. Zo  stimuleren en faciliteren we o.a. het netwerken tussen ondernemers, gemeente en onderwijs- en kennisinstellingen, werken we aan een optimale aansluiting tussen arbeidsmarkt en onderwijs en benutten we de goede propositie op het gebied van logistiek. Daarnaast werken we ook in het kader van het Handelingsperspectief aan de aanscherping en aantrekkelijkheid van ons economisch profiel.

En we zien duidelijk dat onze inzet haar vruchten afwerpt. Dit zien we bijvoorbeeld terug bij de investering van een coalitie van een tiental Almeerse ICT-Tech bedrijven in de digitale Floriade en in de gronduitgifte op Almeerse bedrijventerreinen. We werken daarnaast verder aan de inrichting van het Praktijk- en Innovatiecentrum Circulaire Economie. Dit moet het fieldlab voor de circulaire leefomgeving voor studenten en ondernemers in Nederland worden. Samen met de komst van een fabriek die moeilijk recyclebare plastics verwerkt zijn dit mooie ontwikkelingen op het gebied van circulaire economie. Daarnaast is een actieprogramma voor start-ups en scale-ups gelanceerd. Hier doen al meer dan vijftig Almeerse veelbelovende snelle groeiers aan mee.  En met meerdere initiatieven, bijvoorbeeld het Knooppunt Werk Almere, hebben we aandacht voor banen en passend werk in Almere, juist nu in deze coronacrisis. .

Ondanks corona leverde onze inzet het afgelopen jaar voldoende resultaten op. Voor 2021 geldt dat we zoveel mogelijk doorgaan op de ingeslagen weg.  Als gevolg van de bezuinigingen zal scherper aan de wind worden gezeild. Daarnaast zetten we stevig in op de strategische slagkracht en zal het dienstverleningsconcept worden aangepast met een nadruk op verdere digitalisering.

.

Uit de cijfers van de GGD blijkt dat er in Almere zorgwekkende ontwikkelingen zijn op gezondheidsgebied.
Wij zijn daarom in deze raadsperiode samen met diverse partijen een ambitieus gezondheidsprogramma gaan ontwikkelen. De focus van Gezond in Almere ligt bij de jeugd. Als gemeente brengen we partners samen en werken we samen om op meerdere terreinen inwoners te verleiden tot gezond gedrag. Gezondheid wordt immers door veel factoren beïnvloed. Het gezondheidsprogramma voeren we uit langs vier pijlers:

Deze brede aanpak moet helpen de gezondheid van jongeren te verbeteren. We verwachten dat we met deze aanpak op termijn betere cijfers kunnen laten zien dan bij de start van deze raadsperiode.

Wij zijn bezorgd over het aantal mensen dat verward gedrag vertoont. We hebben daarom de afgelopen jaren gewerkt aan het verbeteren van de samenwerking tussen sociaal domein, zorg en veiligheid. Dit doen we om te voorkomen dat deze groep mensen tussen wal en schip valt.
De aanpak van mensen met verward gedrag is nu ondergebracht in het Veiligheidshuis. Dit is een gevolg van de verbeterde samenwerking tussen het sociaal domein, zorg en veiligheid. Verschillende partijen zijn op deze manier betrokken bij de aanpak van personen met verward gedrag. Dit zijn onder andere, welzijn, inloopvoorziening en dagbesteding. We hebben onze aanpak ook aangepast en meer gericht op een kleine groep overlastplegers die veel overlast veroorzaakt. Uit onderzoek van de GGD uit bijvoorbeeld dat 7% van alle personen met verward gedrag verantwoordelijk is voor 36.6% van de politiemeldingen in Flevoland.

We werken eraan om de overlast in het stadscentrum te verminderen. Dit doen en deden we onder andere door het  verplaatsen van maatschappelijke voorzieningen. Hiermee proberen we de overlast verder te verminderen en te verplaatsen. Daarnaast  werken we aan een nieuwe voorziening in het stadscentrum die juist moet helpen de overlast te verminderen.

Wij zien dat de maatregelen rondom corona veel invloed hebben op kwetsbare personen. Dit leidt tot meer verward gedrag. Wij passen daarom onze manier van werken hierop aan. Dit doen we samenmet onze partners om toch zo goed mogelijk de zorg en ondersteuning te bieden aan kwetsbare groepen.

Almere is een relatief jonge stad, grotendeels gebouwd voor jonge mensen. Eengezinswoningen met trappen en tuinen en parkeerplaats voor de deur bepalen voor een belangrijk deel het stadsbeeld. Maar Almere en haar inwoners worden ouder. Daarop willen en moeten we ons op aanpassen om het mogelijk te maken voor ouderen om langer thuis te kunnen blijven wonen.

En in plaats van dat wij zelf veel dingen bedenken, brengen we juist inwoners en maatschappelijke organisaties bij elkaar. Bewoners weten immers  zelf het wat zij nodig hebben om in hun eigen huis te kunnen blijven wonen. Wij zijn daarom gestart met het organiseren van bijeenkomsten tussen bewoners en maatschappelijke organisaties die hen hierbij kunnen helpen.  Op deze manier  kunnen zij samen werken aan hoe zij het liefst willen wonen en ouder worden in Almere.
Op basis van de gesprekken uit deze netwerkbijeenkomsten in Almere Haven is een gezamenlijke visie opgeschreven. Deze visie kent zeven thema’s: zorg en ondersteuning dichtbij, ontmoeten en actief in de buurt, veilig in en om het huis, goed wonen, makkelijk mobiel, aandacht voor mantelzorgers, en zingeving en persoonlijk contact. De resterende periode zullen de projecten en initiatieven nader verkend worden op inhoud en haalbaarheid om vervolgens uitgewerkt en uitgevoerd te worden..
Ondertussen zijn er ook al een aantal projecten in initiatieven van start gegaan. Zo is er met de oprichting van het Odensehuis een plek gecreëerd voor licht dementerende ouderen, hun mantelzorgers en leerlingen uit het voortgezet onderwijs. Een ander project is een initiatief van een buurtkamer die zich ingezet hebben voor goedkoop en toegankelijk buurtvervoer voor ouderen. Ook lopen er projecten waar ouderen digitale vaardigheden worden bijgebracht en is een gebruikersvriendelijke website voor ouderen gemaakt waar informatie te vinden is over zorg, welzijn, vrije tijd en vervoer.
Daarnaast zitten wij als gemeente ook niet stil. Zo is er de afgelopen periode een bewustwordingscampagne gehouden, maken we blijvers- en Verzilveringlening mogelijk, maken we de regeling van Groot naar Beter mogelijk en ontwikkelen we een breed aanbod passende woningen voor senioren.

Almere geeft je de ruimte. Ruimte om te wonen, te werken, te leven. Vanaf het begin van deze raadsperiode werken we eraan om meer mensen de mogelijkheid te geven om te wonen in Almere. Dit doen we omdat we zien dat een betaalbaar huis steeds minder vanzelfsprekend is.

Omdat het voor steeds groter wordende groepen moeilijk is om een huis te vinden, willen we snel meer gaan bouwen. We willen daarbij divers bouwen. Dit betekent dat we verschillende soorten huizen willen bouwen in Almere.Het belangrijkste wapenfeit is dat we hiervoor nieuwe Woonvisie hebben geschreven. De belangrijkste plannen uit de woonvisie zijn om:

• 10.000 woningen voor middeninkomens te bouwen,
• 8.500 woningen voor lage inkomen, waarvan:
• 1.500 wooneenheden voor studenten;
• 2.000 woningen met jongerencontract, en;
• 5.000 overig voor lage inkomens te bouwen

• 6.000 woningen voor hoge inkomens te bouwen.

We willen dus duurdere koopwoningen bouwen, koopwoningen voor huishoudens met een middeninkomen, betaalbare vrije sector huurwoningen en betaalbare woningen voor lage inkomens. Ook willen we meer bouwen voor startende jongeren. Deze huizen zullen gebouwd worden in nieuwe wijken, maar ook meer dan vroeger in de bestaande stad. Daarnaast blijven we ook gericht kantoren transformeren tot woningen

In de afgelopen jaren is er daarbij ook steeds meer aandacht gekomen voor woningbouw in Pampus. Dit is een groot gebied waar veel woningen gebouwd kunnen worden. Maar voordat we hiermee aan de gang kunnen, hebben we meer zekerheid nodig van het Rijk. We kunnen namelijk niet alles alleen betalen, bijvoorbeeld als het gaat over infrastructuur.

We willen ervoor zorgen dat inwoners op een prettige en verantwoorde manier ‘zo thuis mogelijk’ kunnen opgroeien en wonen. Dit geld voor jeugd en volwassenen, voor de groeiende groep ouderen in de stad en daar horen ook inwoners bij die uit instellingen terug in de wijk gaan wonen. Om die prettige manier van wonen te realiseren, willen wij als gemeente dat passende hulp en ondersteuning zo veel mogelijk beschikbaar is in de eigen (sociale) omgeving van mensen. Dat willen we bereiken door intensief samen te werken met woningbouwcorporaties en zorginstellingen - zowel lokaal als regionaal. En door zowel inwoners als ondernemers te informeren en betrekken.

In 2020 is de pilot ‘Thuis in de Wijk’ gestart samen met corporaties en zorgpartijen. In deze pilot worden samenwerkingsafspraken getest tussen over mensen die uitstromen uit een 24-uurs instelling naar een eigen sociale huurwoning. Ook is de pilot ‘Samen sterker in de wijk’ gestart, waarin verschillende partijen in een wijk met elkaar samenwerken om informele en formele zorg rondom een inwoner snel te kunnen op- en afschalen.  

Binnen de gemeente is gewerkt aan het inzichtelijk maken van de behoefte naar wonen en zorg voor verschillende doelgroepen in de woon-zorg programmering. Deze woon-zorg programmering zal via het Addendum Wonen en Zorg op de Woonvisie – in april 2021 – naar de gemeenteraad worden gestuurd.

De wet verplichte GGZ (Wvggz) is per 1 januari 2020 ingevoerd. De Flevolandse gemeenten werken hierin samen. De structuur staat en de uitvoering verloopt goed. Er zijn nog enkele randvoorwaarden die nadere uitwerking vragen. Dit gaat bijvoorbeeld over het uitwisselen van gegevens tussen de GGD, de GGZ en het openbaar ministerie.